Wat is een herfstdip?
Een herfstdip (winterdepressie/SAD) is een jaarlijks terugkerende sombere stemming die begint in de herfst en meestal verbetert in de lente. Klachten zijn onder meer somberheid, minder energie, meer slaapbehoefte en minder motivatie — en soms ook meer trek in zoetigheid of gewichtstoename.
Snelle checklist: herken je dit?
- Sombere stemming die elk jaar in de herfst begint
- Vermoeidheid, behoefte aan meer slaap
- Minder zin in dagelijkse activiteiten en sociale contacten
- Veranderingen in eetlust of gewicht
Als dit op jou van toepassing is en het dagelijks functioneren beïnvloedt, lees verder voor concrete stappen.
Direct toepasbare maatregelen (doen vandaag)
- Zoek overdag actief daglicht: maak elke dag een korte wandeling, bij voorkeur ’s ochtends; zelfs op bewolkte dagen helpt buitenlicht je biologische klok en stemming.
- Beweeg regelmatig: 30 minuten matig intensief bewegen (wandelen, fietsen, thuis) per dag verbetert energie en slaap. Combineer korte bewegingen met langere, rustige inspanningen.
- Houd structuur: sta rond dezelfde tijd op, plan vaste maaltijden en doe dagelijks iets waar je voldoening uit haalt (kleine taken helpen motivatie op te bouwen).
- Slaaphygiëne: beperk schermgebruik in het uur voor slapen, geen zware maaltijden of alcohol vlak voor bed en zorg voor een donkere slaapkamer. Dit helpt je nachtrust en herstel.
Praktische aanpak — 4 stappen die werken
- Daglicht + beweging: minimaal 20–30 minuten buiten, liefst in de ochtend.
- Dagelijkse structuur: vaste bed- en opstaatijden, geplande kleine doelen.
- Positieve gedragsactivatie: doe dagelijks één taak die energie geeft (korte wandeling, bellen met een vriend, eenvoudige huishoudtaak).
- Professionele opties: slaapadvies, lichttherapie of korte psychologische begeleiding via huisarts/verwijzing.
Wanneer contact opnemen met huisarts of hulpverlener?
- Klachten duren langer dan twee weken en beïnvloeden werk, relaties of slapen.
- Piek in somberheid, gedachten aan zelfbeschadiging of suïcidaliteit: direct contact zoeken met huisarts of crisisdienst.
- Als je vermoedt dat er méér speelt dan alleen een seizoenspatroon (bijv. ernstige depressieve klachten of bipolaire voorgeschiedenis): overleg met de huisarts over passende verwijzing. De NHG-richtlijn adviseert over wanneer door te verwijzen naar algemene ggz of specialistische zorg.
Afsluiting (praktisch en lokaal)
Een herfstdip is vaak tijdelijk en goed tegen te werken met daglicht, beweging, structuur en—waar nodig—lichttherapie of begeleiding. Wil je ondersteuning bij het opbouwen van een praktisch beweeg- en energieplan? Maak een afspraak bij een van onze locaties in Rotterdam, Deventer of Venlo; we kijken samen naar haalbare stappen die jouw energie en dagritme herstellen.