Wat kunt u zelf doen bij artrose?

Wat kunt u zelf doen bij artrose?

Wat is artrose, kort uitgelegd: 
Artrose is verslechtering van het gewrichtskraakbeen waardoor gewrichten stijf en pijnlijk kunnen worden, vaak in knie, heup of handen. Artrose gaat meestal niet over, maar klachten wisselen in ernst en zijn goed te beïnvloeden met de juiste aanpak.

Belangrijke principes die direct helpen

• Blijf bewegen: regelmatig bewegen houdt de gewrichten soepel en voorkomt spierverlies; dit vermindert pijn en verbetert functioneren. Wandelen, fietsen en zwemmen zijn vaak goede keuzes.
• Oefentherapie werkt: gestructureerde oefentherapie en begeleiding door een fysiotherapeut of oefentherapeut verbeteren pijn en functie bij heup- en knieartrose. Als voorlichting en eigen oefeningen niet genoeg zijn, biedt supervisie door een zorgverlener voordeel.
• Let op gewicht: bij overgewicht vermindert ieder kilo gewichtsverlies de belasting van gewrichten (vooral knie en heup) en kan pijn duidelijk afnemen. Gewicht in balans houden is één van de belangrijkste leefstijladviezen.
• Medicatie en pijnbestrijding: bij nodig gebruik is paracetamol of een locale (cutane) NSAID vaak het eerste advies; orale NSAID’s komen in aanmerking als dat onvoldoende helpt, maar overleg met uw arts is belangrijk vanwege bijwerkingen.

Concrete, directe maatregelen — wat kunt u vandaag doen?

• Doe dagelijks een beweegmoment van 20–30 minuten: korte wandelingen, een fietstochtje of zwemmen vermindert stijfheid en verbetert energie.
• Verdeeld bewegen: meerdere korte momenten per dag werken vaak beter dan één lange inspanning als u pijn heeft.
• Gebruik een warmte- of koudekompres bij pijn: warmte werkt goed bij stijve spieren; koelen kan helpen bij acute pijnpieken. Probeer wat bij u het beste werkt.
• Pas activiteitspatroon aan (pacing): verdeel zware taken en wissel af tussen zitten, staan en bewegen om overbelasting te voorkomen.
• Ondersteuning en hulpmiddelen: een stok, stevige schoenen met goede demping of een tijdelijk (orthopedisch) kussen kunnen dagelijkse taken vergemakkelijken; raadpleeg een zorgverlener voor maatadvies.

Wanneer is fysiotherapie of verwijzing zinvol?

• Als zelfstandig bewegen en eenvoudige aanpassingen niet voldoende helpen.
• Als pijn of beperkingen uw dagelijkse activiteiten beperken (lopen, traplopen, werken).
• Als u onzeker bent over welke oefeningen veilig zijn — een fysiotherapeut maakt een persoonlijk plan en leert u de juiste techniek. Volgens Nederlandse richtlijnen past oefentherapie bij de conservatieve behandeling van knie- en heupartrose.

Leefstijl en lange termijn: kleine veranderingen, groot effect

• Gewicht: een gezond gewicht vermindert gewrichtsbelasting; verlies van enkele kilo’s kan pijn en functie merkbaar verbeteren.
• Blijvend bewegen: maak bewegen onderdeel van uw dagritme; dat voorkomt terugval.
• Voeding en herstel: focus op volwaardige voeding, voldoende eiwit voor spierbehoud en voldoende nachtrust voor herstel.